مقدار ارث

مقدار ارث
پس از فوت ميت، اموال او به نسبت و با سهم معين بين ورثه تقسيم مي شود، طبيعتاً هر چه رابطه نزديكتر باشد مقدار ارث بيشتر مي شود و وجود اقارب نزديكتر باعث محروميت اقارب دورتر از ارث مي شود. به عبارت ديگر عليرغم حضور اقوام نزديكتر. مانند فرزندان (دختر و پسر) و پدر و مادر براي متوفي خواهر و برادر، عمو، عمه، عمو و عمه ارث نمي برند. وراث طبقه اول مانند پدر، مادر و فرزندان يكديگر را از ارث محروم نمي كنند، فقط حضور هر يك را از يكديگر محروم نمي كنند. باعث مي شود ديگران كمتر ارث ببرند. براي اطلاع از سهم الارث اولاد، پسر، دختر، پدر، مادر و همسر كه رايج ترين انواع وراث هستند، مطالعه ادامه اين مقاله توصيه مي شود. براي مجبور كردن ديگران بايد راه هاي مختلفي را بدانيد. شركا و ورثه توافق مي كنند كه تركه را تقسيم كنند، مانند خلع يد مشترك، درخواست جدايي، درخواست حكم فروش و درخواست تقسيم ارث.
سهم طبقات مختلف وراث از ارث:
سه دسته از افراد وجود دارند كه از طريق نسب ارث مي برند:
1) والدين، فرزندان و فرزندان فرزندان

2) اجداد، برادران و خواهران و اولاد آنها

3) عموها و عمه ها و عمه ها و عمه ها و فرزندانشان

سهم الارث اشخاص فوق طبق مواد قانوني و اصول قانوني به ترتيب ذيل تعيين خواهد شد. لازم به ذكر است سهم الارث افراد از قوانين الزامي است و با توافق افراد قابل تغيير نيست.

سهم الارث والدين:
اگر فرزندي از هر درجه اي براي متوفي وجود نداشته باشد، به هر يك از پدر و مادر تمام ارث تعلق مي گيرد و اگر هر دو پدر و مادر متوفي در قيد حيات باشند، يك سوم به مادر و دو سوم به پدر تعلق مي گيرد. مادر حاجباني داراي شرايط زير است كه يك ششم تركه متعلق به او و مابقي متعلق به پدر است:

در صورتي كه براي ميت چند برادر يا خواهر وجود داشته باشد در اين صورت مادر ميت از گرفتن بيش از يك ششم منع مي شود مشروط بر اينكه:

اول: حداقل دو برادر يا يك برادر با دو خواهر يا چهار خواهر.

دوم: پدرشان زنده باد.

ثالثاً: از ارث منع نشوند مگر به سبب قتل.

چهارم: ابويني يا ابي تنها باشد.

تبصره: در صورت داشتن فرزند، فرض هر يك از والدين به يك ششم كاهش مي يابد.

سهم الارث فرزندان:
اگر متوفي پدر و مادر نداشته باشد و يك يا چند فرزند داشته باشد، تركه به شرح زير تقسيم مي شود:

1- اگر يك فرزند باشد اعم از پسر يا دختر، تركه بين آنها بالسويه تقسيم مي شود.

2- اگر تعداد فرزندان زياد باشد و تعدادي پسر و برخي دختر باشند، پسر دو برابر دختر ارث مي برد.
سهم الارث اولاد:
اگر متوفي اولاد مستقيم نداشته باشد، اولاد اولاد او جانشين بوده و از وراث طبقه اول محسوب مي‌شوند و با هر يك از پدر و مادري كه در قيد حيات هستند ارث مي‌برند. ارث بين فرزندان بر اساس نسل تقسيم مي شود. يعني هر نسلي سهم كسي را مي گيرد كه به دست او مي ميرد. بنابراين فرزندان پسر دو برابر كودكان دختر دريافت مي كنند.

در تقسيم بندي بين افراد هم نسل، پسر دو برابر دختر مي گيرد.

سهم ارث خواهر و برادر ابوني (متولد از يك والدين) و خواهر و برادر امي (متولد از يك مادر مشترك، اما پدران آنها متفاوت است).

اگر ورثه ميت چند برادر ابوين يا برادر ابوين يا خواهر ابوين يا خواهر ابوين باشند تركه بين آنها بالسويه تقسيم مي شود.

اگر ورثه ميت چند برادر و خواهر ابي يا چند برادر و خواهر ابي باشند سهم ذكور دو برابر زن خواهد بود.

اگر ورثه متوفي چند برادر يا چند برادر و خواهر باشند تركه به طور مساوي بين آنها تقسيم مي شود.

اگر خواهر و برادر ابويني و خواهر و برادر امي با هم باشند به شرح زير تقسيم مي شود:

1- اگر برادر يا خواهر امي يكي باشد; او يك ششم ملك را مي گيرد و بقيه متعلق به ابويني يا خواهر و برادر ابي است.

2- اگر امي تعداد زيادي برادر يا خواهر دارد. ثلث اموال مال آنهاست و بين خود تقسيم مي كنند و بقيه متعلق به ابويني يا خواهر و برادر ابي است.
سهم الارث اجداد:
اگر ورثه از اجداد يا اولاد باشند، تركه به شرح زير تقسيم مي شود:

1- اگر جد يا مادربزرگ تنها باشد اعم از ابي يا امي تمام ارث متعلق به اوست.

2- اگر اجداد و اجداد زياد باشند، اگر ابي باشند، نر دو برابر ماده مي گيرد و اگر همه امي باشند بين آنها به طور مساوي تقسيم مي شود.

3- اگر جد ابي و جد امي با هم باشند ثلث ارث به جد امي مي رسد و در صورت تعدد اجداد امي آن ثلث مي شود.
به طور مساوي بين آنها تقسيم مي شود و دو سوم ديگر به جد ابي مي رسد. و در صورت ضرب، سهم مرد از آن دو ثلث دو برابر سهم زن خواهد بود.

4- اگر متوفي اجداد و برادر و خواهر داشته باشد دو ثلث تركه به وراثي كه از طرف پدر با هم نسب دارند مي رسد و در تقسيم آن سهم مرد دو برابر زن خواهد بود. يك سوم به ورثه مادري مي رسد. آنها با هم مرتبط هستند و بين خودشان تقسيم مي شوند. اما اگر خويشاوند مادر فقط برادر يا خواهر امي باشد; فقط يك ششم اموال به او تعلق مي گيرد.

سهم الارث خواهر و برادر:
اگر ميت نه برادر و نه خواهر داشته باشد، فرزندان برادر و خواهر جانشين آنها مي‌شوند و نزد اجدادشان ارث مي‌برند. در اين صورت ارث بر اساس نسل خواهر و برادر تقسيم مي شود. يعني هر نسلي سهم كسي را مي گيرد كه به واسطه او مي ميرد. بنابراين فرزندان برادران و خواهران ابي سهم خواهر و برادر ابي را مي گيرند و فرزندان خواهر و برادر امي سهم خواهر و برادر امي را مي گيرند.