خيارات قرارداد

امروزه با رواج معاملات براي انعقاد قراردادها نيازمند علم حقوق هستيم. آگاهي و آشنايي با اين علم و اصول آن موجب دقت بيشتر در انعقاد قرارداد مي شود. بسيار ديده ايم كه به دلايلي يكي از طرفين قرارداد متحمل ضرر مي شود و با توجه به اينكه قاعده كلي قراردادها لازم الاجرا و غير قابل فسخ است، زيان ديده همواره به دنبال راهي براي فسخ قرارداد است. همانطور كه مي دانيم طرفين قرارداد در هيچ زماني نمي توانند قرارداد را فسخ كنند مگر در موارد خاص كه قانون اجازه داده است. خيارات قراردادي يا حقوقي يكي از مهم ترين مواردي است كه به طرفين قرارداد حق فسخ مي دهد. حال اين سوال پيش مي آيد كه منظور از خيار چيست؟ اين دقيقا همان چيزي است كه براي انعقاد قرارداد بايد به آن توجه كنيد، در واقع كلمه خيار گرفته شده و چون انواع مختلفي دارد به آنها خيار مي گويند. تعريف قانوني خيار به شرح زير است: خيار به اختياري اطلاق مي شود كه قانون به افراد براي فسخ معامله خود داده است كه با فسخ قرارداد قابل فسخ است. در واقع طرفين قرارداد با پيش بيني شرايط احتمالي كه موجب ضرر آنها مي شود، در قرارداد گزينه هايي را براي خود و طرف مقابل در نظر مي گيرند. در اين مقاله قصد داريم شما را با انواع اين گزينه ها آشنا كنيم و معناي آنها را براي شما شرح دهيم. ابتدا چند نكته را بيان مي كنيم كه براي همه گزينه ها صدق مي كند و سپس هر كدام را به تفصيل شرح مي دهيم. لازمه پيدايش خيارات، وجود عقد است. برخي از اين خيارات در ضمن عقد ايجاد مي شوند مانند خيار شرط و برخي ديگر با وجود ذكر در عقد نيازمند شرايط و شرايط خاصي براي وقوع هستند مانند خيار معيوب كه پس از انعقاد قراردادي كه فروشنده مي خرد منعقد مي شود. يك راز وجود دارد. ممكن است چندين گزينه مختلف در يك قرارداد وجود داشته باشد. حق خيار قابل اسقاط است يعني طرفين علاوه بر اينكه در ضمن عقد مي توانند خيار اضافه كنند، امكان فسخ خيار و حتي تمام خيارها را نيز دارند. براي حذف حق خيار در قرارداد از عبارت اسقاط كافه خيار استفاده مي كنند. هر خيار به ورثه صاحب خيار منتقل مي شود مگر اينكه براي خيار شرط و مباشرت و تكليف معين شده باشد. همچنين حق خيار قابل تفكيك نيست يعني اگر ورثه با استفاده از اين خيارات قصد فسخ معامله را داشته باشند بايد همه وراث نسبت به اجراي آن اقدام كنند و عمل هيچ يك به تنهايي قابل قبول نيست. خيارات مشترك در همه عقود لازم مي توان يافت، به جز سه خيار مجلس، حيوان و تأخير ثمن كه مخصوص عقد بيع است. خيار بينايي، خيار فريب، خيار عيب و خيار تقلب در زمره خيارهاي فوري قرار دارند. انواع خيار مجلس خيار ماده 397 قانون مدني: هر يك از شهروندان پس از انعقاد جلسه و مادامي كه تقسيم نشده اند حق فسخ معامله را دارند. ماده فوق تعريف حقوقي خيار مجلس است، طبق ماده فوق خيار مجلس صرفاً در عقد بيع ايجاد مي شود به طوري كه هر فروشنده و خريدار قبل از انفصال حق فسخ معامله را دارند. يكديگر. مجلس به معناي محل وقوع معامله است، بنابراين خيار مجلس با عقد بيع ايجاد مي شود و تا زماني كه طرفين عقد از يكديگر جدا شوند باقي مي ماند و به محض جدا شدن اتباع يا خريدار و فروشنده، مجلس مي باشد. گزينه ناپديد مي شود. حيوان خيار ماده 398 قانون مدني: اگر بايع حيوان باشد مشتري تا سه روز در ضمن عقد حق فسخ دارد. از آنجايي كه تشخيص بيماري ها و عيوب پنهان حيوانات براي عموم مشكل است، قانونگذار به خريدار حق فسخ معامله را به مدت 3 روز از تاريخ فروش داده است. خيار حيواني فقط براي فروش است و براي فروش حيوانات زنده قابل استفاده است. تاخير قيمت خيار با استناد به مواد 402 تا 409 قانون مدني مقرر مي داريم كه اگر بايع عين خارجي يا در حكم باشد و براي تاديه ثمن (پول) يا تسليم بايع (مال) مهلتي وجود نداشته باشد. اگر سه روز از تاريخ عقد گذشته باشد و در اين مدت فروشنده تمام كالا را به خريدار تحويل نداده باشد و خريدار تمام قيمت را به فروشنده نپرداخته باشد كه در اين صورت فروشنده مي تواند بر اساس معامله را فسخ كند. در مورد گزينه تاخير قيمت حالت خيار ماده 399 قانون مدني: در عقد بيع ممكن است شرط شود كه بايع يا مشتري يا هر دو يا شخص خارجي در مدت معيني حق فسخ معامله را دارد. معني آرتي فوقمفاد آن اين است كه هر يك از افراد مورد نظر در مدت زمان معين مي توانند بدون اتفاق خاصي معامله را مختل كنند و از ادامه آن جلوگيري كنند